بررسی تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و تلفیقی بر عملکرد کمی و کیفی سرخارگل

ارزیابی سیستمهای مختلف تغذیه ای گیاه یکی از ضرورتهای برنامه ریزی زراعی به منظور حصول عملکرد بالا و کیفیت مطلوب، بویژه در مورد گیاهان دارویی است. و از طرفی کاربرد گیاهان دارویی به عنوان مواد طبیعی برای بهبود سلامتی انسان و اهمیت کشاورزی پایدار به دلیل تطابق با شرایط طبیعی و اصالت کیفیت محصول، بر اهمیت کاربرد کودهای آلی و تعیین سطح بهینه مصرف آنها می افزاید. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر مقادیر کود آلی ورمی کمپوست بر عملکرد کمی و کیفی گیاه سرخارگل (echinacea purpurea (l.) moench) در مقایسه با کود شیمیایی رایج انجام شد. آزمایش در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به صورت فاکتوریل دو عاملی با 12 تیمار در سه تکرار انجام شد. عامل کود شیمیایی در سه سطح c1 (بدون مصرف کود)، c2 (75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره + ppm 3000در هکتار کود مایع ریز مغذی) و c3 (150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره + ppm 6000 در هکتار کود مایع ریز مغذی) و عامل کود آلی ورمی کمپوست در چهار سطح (0، 2، 4و 6 تن در هکتار) در نظر گرفته شد. در این تحقیق اجزای عملکرد بیولوژیک شامل وزن خشک ریشه، برگ، ساقه، گل و عملکرد بیولوژیک کل و صفات مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته، تعداد گل در بوته، تعداد ساقه جانبی، قطر گل، قطر ساقه، قطر ریشه، طول ریشه و سبزینگی برگ (spad value) در زمان برداشت اندازه گیری شدند. و علاوه بر این صفات کیفی شامل درصد عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم برگ و ساقه و میزان ماده موثره درصد و عملکرد ترکیبات فنلی تام در برگ، ساقه، گل و ریشه و میزان ماده موثره اسید شیکوریک در اندام هوایی و ریشه تعیین و محاسبه گردید. نتایج آزمایش نشان داد که کود ورمی کمپوست اثر معنی داری بر وزن خشک ساقه، گل، ریشه، عملکرد بیولوژیک ، تعداد گل در بوته و سبزینگی برگ داشت. همچنین برهمکنش کود شیمیایی و کود ورمی کمپوست بر وزن خشک ریشه، وزن خشک صد گل،ارتفاع بوته، قطر ریشه و درصد فسفر ساقه معنی دار گردید. بیشترین مقدار تمامی صفات ذکر شده به غیر از سبزینگی برگ از کاربرد ترکیب تیماری ورمی کمپوست 4 تن در هکتار و بدون مصرف کود شیمیایی بدست آمد. هیچ یک از صفات مورد مطالعه به غیر از قطر ساقه تحت تأثیر عامل کود شیمیایی قرار نگرفته و همچنین اثر هیچکدام از عوامل آزمایش بر درصدو عملکرد ترکیبات فنلی تام به غیر از عملکرد فنل تام ریشه و درصد عناصر غذایی به غیر از فسفر ساقه دراندامهای مختلف گیاه معنی دار نبود. با توجه به نتایج بدست آمده کاربرد کود آلی ورمی کمپوست به عنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی در زراعت سرخارگل معرفی می شود.